Το Κέντρο Έρευνας και Μελέτης των Ρεμπέτικων Τραγουδιών ιδρύθηκε από τους Παναγιώτη Κουνάδη, Σπύρο Παπαϊωάννου και Παναγιώτη Σωτηρόπουλο.

Από την πρώτη περίοδο εμφανίζονται και καταγράφονται και τα δύο είδη ρεμπέτικων τραγουδιών. Δηλαδή αυτά που εμφανίζονται στην Ελλάδα, με αντιπροσωπευτικά όργανα, τα όργανα κλειστού χώρου (φυλακής, τεκέ, ταβέρνας), όπως ο ταμπουράς ή αργότερα το μπουζούκι και ο μπαγλαμάς –με καταφανή την προέλευσή τους από ορισμένα είδη του δημοτικού τραγουδιού- και τα οποία ανεξαρτητοποιούνται και φτάνουν σε πιο ολοκληρωμένες μορφές στις αρχές του 20ου αιώνα και στις πρώτες δεκαετίες του. Το δεύτερο είδος, που προηγείται χρονικά, αφορά τραγούδια των αστικών κέντρων των περιοχών με ελληνικούς πληθυσμούς που βρίσκονται κάτω από Οθωμανική ή άλλη κατοχή. Αυτά τα κέντρα είναι η Σμύρνη, η Πόλη, Θεσσαλονίκη, Αλεξάνδρεια, Κάιρο κ.α. Κύρια όργανα για την περιοχή της Σμύρνης έχουμε το βιολί, το ούτι, το κανονάκι, το σαντούρι και την κιθάρα, για δε την περιοχή της Πόλης, έχουμε την εναλλαγή του βιολιού με την πολίτικη λύρα. Τα τραγούδια είναι κυρίως τραγούδια των μαχαλάδων και ακούγονται στα σοκάκια, στα χάνια, στις ταβέρνες και στα λαϊκά κέντρα των πόλεων που αναφέραμε. Η θεματολογία τους απευθύνεται σε ευρύτερη λαϊκή βάση

Στην περίοδο αυτή έχουμε και το γεγονός της μετανάστευσης στις Η.Π.Α. Ένα γεγονός που παίρνει τεράστιες διαστάσεις από το1890 μέχρι το 1924.

    Υποπερίοδος : Α1 μέχρι το 1892-1893.
            Περίοδος δημιουργίας των βάσεων
    Υποπερίοδος : Α2 από το 1893 μέχρι το 1912-13.
            Το μεταναστευτικό κύμα για τις ΗΠΑ – Επανάσταση του 1909. Βαλκανικοί πόλεμοι.
    Υποπερίοδος : Α3 από το 1913 μέχρι το 1922.
            Προσάρτηση νέων εδαφών. Μικρασιατική καταστροφή.

Τα δύο είδη συνυπάρχουν –αναγκαστικά- θα ακολουθήσουν μια κοινή πορεία, με συνεχείς αλληλεπιδράσεις του ενός είδους πάνω στο άλλο. Ο ενωτικός κρίκος είναι οι άθλιες συνθήκες ζωής στα «γκέτο» των προσφυγικών παραγκοπόλεων. Κάτω από αυτές τις συνθήκες τα ρεμπέτικα της κυρίως Ελλάδας θα φτάσουν να πάρουν στις συνοικίες του Πειραιά τη μορφή που αναγνωρίζουμε στα τραγούδια του Μάρκου, του Μπατη, του Δελιά, του Γιοβάν Τσαούς κ.α. Η θεματολογία τους παρόμοια με αυτή της πρώτης περιόδου, διευρύνεται προς τα ναρκωτικά για να πάρει τεράστια έκταση από το 1932-1937 αφού η συνειδητοποίηση και η αίσθηση της κοινωνικής και πολιτιστικής απομόνωσης κάνει πολλά από αυτά τα τραγούδια μια σπαραχτική φωνή απόγνωσης, απελπισίας και εγκατάλειψης.
Το σμυρναίικο τραγούδι θα υποστεί και αυτό σημαντικές αλλαγές και η θεματολογία του θα φτάσει να είναι σχεδόν ίδια με αυτή των ρεμπέτικων της απελευθερωμένης Ελλάδας. Με αυτή τη νέα μορφή μας γίνεται γνωστό μέσα από τα τραγούδια των Τούντα, Σκαρβέλη, Παπάζογλου, Σέμση, Ογδοντάκη, Καρίπη, Ασίκη κ.α.
Το 1937 είναι σταθμός στην ιστορία του ρεμπέτικου γιατί τότε επιβάλλετε η μεταξική λογοκρισία και στους στίχους και στην μουσική. Οι δημιουργοί ήταν αναγκασμένοι ή να αυτολογοκρίνονται ή να σταματήσουν να ηχογραφούν. Το αποτέλεσμα ήταν ο αναγκαστικός «εξευρωπαϊσμός» του ρεμπέτικου.

    Υποπερίοδος : Β1 από το 1922 μέχρι το 1933
            Επικράτηση της μικρασιατικής σχολής (σμυρναίικη ορχήστρα στην πρώτη γραμμή).
    Υποπερίοδος : Β2 από το 1933 μέχρι το 1937
            Κλασσική περίοδος. Συνύπαρξη μικρασιάτικου και πειραιώτικου ρεμπέτικου. Δικτατορία. Επιβολή λογοκρισίας.
    Υποπερίοδος : Β3 από το 1937 μέχρι το 1941
            Αρχίζει η περίοδος της ελεγχόμενης δημιουργίας. Υποχρεωτικός «εξευρωπαϊσμός» του ρεμπέτικου.
    Υποπερίοδος : Β4
            Κατοχή, Αντίσταση, Ξένες επεμβάσεις, ριζική μεταβολή κοινωνικού – οικονομικού πλαισίου

Στην Τρίτη περίοδο έχουμε τον θάνατο σχεδόν όλων των βασικών συνθετών του σμυρναϊκου ρεμπέτικου. Επικρατεί το ευρωπαϊκό στυλ, προστίθεται η τέταρτη χορδή στο μπουζούκι, κατοχυρώνεται η ύπαρξη και η λειτουργία οργάνων μόνο με ευρωπαϊκά διαστήματα όπως η κιθάρα, το ακορντεόν, το πιάνο, εξαφανίζεται σιγά σιγά ο μπαγλαμάς. Το ρεμπέτικο μας παρουσιάζεται μέσα από τα τραγούδια των Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Μητσάκη, Χιώτη κ.α.

    Υποπερίοδος Γ1: 1945-1949
            Εμφύλιος πόλεμος. Θίγονται άμεσα κοινωνικά πολιτικά γεγονότα. Συνέχεια των απαγορεύσεων
    Υποπερίοδος Γ2: 1950-1955
            Εμφανής παρουσία του αρχοντορεμπέτικου. Αρχή της παρακμιακής φάσης.

Γύρω στο 1955 εξέλιπαν οριστικά οι κοινωνικές συνθήκες που δημιούργησαν το ρεμπέτικο και έτσι έπαψε να υπάρχει και από πλευράς δημιουργίας. Εξαίρεση μερικές αναλαμπές.

Μετατροπή του λαϊκού τραγουδιού σε καταναλωτικού προϊόν. Παρεμβάσεις των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Πρωταγωνιστικός ρόλος στους τραγουδιστές που «βαπτίζονται» συνθέτες. Αντιγραφή ξένων μελωδιών. Σποραδικές λαϊκές δημιουργίες.